काठमाडौं : जलवायु परिवर्तनका कारण सगरमाथाको चुचुरो नजिकै रहेको हिमनदीमा रहेको बरफ विगत तीन दशकमा नाटकीय रूपमा संकुचित भएको एक नयाँ अध्ययनले देखाएको छ ।
मेन युनिभर्सिटीको नेतृत्वमा र नेचरले यस हप्ता प्रकाशित गरेको अनुसन्धानका अनुसार साउथ कोल गठनले पछिल्लो २५ वर्षमा करिब ५५ मिटर (१८० फिट) मोटाई गुमाएको हुन सक्छ।
कार्बन डेटिङले बरफको माथिल्लो तह करिब २,००० वर्ष पुरानो भएको देखाएको छ, जसले गर्दा ग्लेशियर बन्न लागेको समयभन्दा ८० गुणा बढी छिटो पातलो भइरहेको छ, अध्ययनले भन्यो।
त्यस दरमा, साउथ कोल “सम्भवतः धेरै दशकहरूमा हराउन गइरहेको थियो”, प्रमुख वैज्ञानिक पल मेवेस्कीले नेसनल जियोग्राफिकलाई भने।
“यो एकदम उल्लेखनीय संक्रमण हो,” उनले थपे।
साउथ कोल ग्लेशियर समुन्द्री सतहबाट करिब ७,९०० मिटर (२६,००० फीट) उचाइमा छ र विश्वको अग्लो हिमालको चुचुरोभन्दा एक किलोमिटर तल छ।
अन्य अन्वेषकहरूले हिमालयका हिमनदीहरू तीव्र गतिमा पग्लिरहेको देखेका छन्।
हिमनदीहरू संकुचित हुँदै जाँदा हिमालयका पहाडहरूको फेदमा सयौं तालहरू बनेका छन् जुन फुटेर बाढी आउन सक्छ।
सन् १९९४ देखि अहिलेसम्म २५ पटक सगरमाथाको कीर्तिमान आरोहण गरिसकेका नेपाली आरोही कामीरिता शेर्पाले शनिबार समाचार एजेन्सी एएफपीलाई आफूले हिमालमा आएको परिवर्तन आफैँले देखेको बताए ।
“पहिले हिउँ पर्ने क्षेत्रहरूमा अहिले हामीले चट्टानहरू देखिरहेका छौं। सगरमाथामा मात्रै होइन, अन्य हिमालहरूले पनि आफ्नो हिउँ र हिउँ गुमाउँदैछन्। यो चिन्ताजनक छ,” शेर्पाले एएफपीलाई भने।
हिमालयन हिमनदीहरू पहाडहरू र नदी उपत्यकाहरू वरपर बसोबास गर्ने करिब दुई अरब मानिसहरूका लागि पानीको महत्त्वपूर्ण स्रोत हो।
तिनीहरूले संसारको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण नदी प्रणालीहरू मध्ये 10 खुवाउँछन् र अरबौं मानिसहरूलाई खाना र ऊर्जा आपूर्ति गर्न मद्दत गर्छन्।
संयुक्त राष्ट्र जलवायु वैज्ञानिकहरूका अनुसार जलवायु परिवर्तनको पानी सम्बन्धी प्रभावहरू विश्वभरका लाखौं मानिसहरूले दैनिक रूपमा अनुभव गरिरहेका छन्।
